Bùi Giáng, Gérard de Nerval và Nguyễn Du

 

"Mùi hương xuân sắc" (*) là bản Bùi Giáng (1926-1998) dịch truyện ngắn "Sylvie, Souvenirs du Valois" của Gérard de Nerval (1808-1855).

trang bìa, nhà xuất bản Tân An, Việt Nam

Truyện kể một mối tình của Nerval thời trẻ dại. Nhân một ngày hội Đố Lá, Gérard bỗng say đắm cô gái dòng dõi quý tộc tên là Adrienne, bỏ quên cô bạn làng xinh đẹp Sylvie. Nhưng Adrienne bị gia đình ép buộc đi vào con đường tu khắc khổ. Suốt ba năm ở thủ đô, Nerval mơ màng yêu người nữ tu qua hình bóng một ca nhi. Rồi một hôm chợt tỉnh, nhớ lại mối tình quê, chàng trở về làng cũ. Nhưng Sylvie nay đã trở thành vị hôn thê của chính người bạn sữa với chàng...

Một truyện tình rất thường tình. Song ở đây, tư tưởng thâm trầm, lời văn đôi khi trong sáng, đôi khi mông lung kì bí, réo rắt như một khúc đoạn trường...

Il est un air pour qui je donnerais
Tout Rossini, tout Mozart et tout Weber...

(Có một điệu hát nào tôi chịu đổi
Cả Rossini, Mozart và Weber)


Đọc "Mùi hương xuân sắc" để khám phá ra Gérard de Nerval, gần Bùi Giáng hơn và để tìm về khí hậu Nguyễn Du mà từng chữ từng câu đã thấm nhuần văn chương Bùi Giáng như những giọt máu đào chảy trong huyết quản: những đầu tường lửa lựu, những vùng cỏ mọc xanh rì, những đầy sông kình ngạc chật đường giáp binh...


Đặng Thế Kiệt
31-12-1992


Chú thích

(*) "Mùi hương xuân sắc" của Gérard de Nerval, Bùi Giáng giới thiệu và dịch. Tân An xuất bản tại Sài Gòn trước 1975. An Tiêm tái bản tại hải ngoại năm 1990.

http://fv-sylvie-muihuongxuansac.blogspot.com

Phụ Lục

(* số trang trích dẫn: theo bản in của nhà xuất bản Tân An)

Hội đố lá

Dư vang tiếng trống tiếng còi. Rập rờn đầu liễu mộng hoài xanh buông. Xa xôi thôn ổ ngậm buồn. Thanh xuân gái dệt từng guồng hoa bay. Còn nghe điệu hát nghiêng mày. Sử xanh lần giở bên ngày phù du. Tràng hoa thêu gấm khơi mù. Giòng tuôn thúy lục xuân thu lên ngàn. Ta về ngóng lại dư vang. Rồi mai ly biệt lên đàng nhớ-nhung… (trang 26)

Adrienne

Anh nhìn suốt xứ sau lưng. Thiên thu rụng bóng vô chừng thời gian. Ngậm ngùi gió nội hoang mang. Theo nồng hơi thở miệng vàng đã xa. Cành Nam ước nguyện chan hòa. Sim ngàn sổ lá đêm ngà tử sinh. Gió sương từ tạ biên đình. Bóng sa hồ khép chặt tình mông lung. Rêu tần ngần tuyết in phong. Sóng phơi trường mộng từ trong dậy nguồn. Rập rờn đầu liễu xanh buông. Mùa trăng nước đẩy xô buồn đi qua. Trang hồng kim hải ra hoa. Trổ bông mùa phượng tên là Adrienne. Anh về đuổi mộng cuồng điên. Mùa thu quốc sắc, ưu phiền ngập trang. Mai sau thiên hạ bảo rằng. Người con gái ấy chất hằng trâm anh. (trang 30)

Đôi bạn

Đong đưa chúc phúc hàng hàng. Lời trong tiếng cũ lên đàng gọi nhau. Người nghe kẻ nói nghiêng đầu. Chúng tôi thành mộng căn lầu bình minh. Một thời mùa hạ sơ sinh. Em dàn tơ tóc bên mình chiêm bao. Mùa vang xa biệt hội nào. Tôi bây giờ dậy biển trào lên khơi. Mùa vang sóng vỗ bên đời. Còn trang phương cảo thu rời chân đi. (trang 49)

Cuộc khiêu vũ tại Loisy

Tôi vào giữa cuộc Loisy. Lúc giờ ủ rũ trên kỳ ủ ê. Êm đềm ánh sáng mô tê. Mần răng như rứa coi tề tái xanh. Rập rờn ngày tới đương nhanh. Trường phong khêu gợi biên thành liễu buông. Bồ đề tát thúy ngõ thuôn. Diên trì thời hạn trên nguồn sử xanh. Ngọn trồng vòi või thiên thanh. Cơn dầu phôi dựng long lanh sáo ngà. Dậy dàng điền dã âm ba. Thôi rồi thua cuộc chan hòa họa mi… (trang 54)









Comments

Popular Posts